Tips en trucs voor beginnende bootliefhebbers voor tijdens het varen

Ben je een bootliefhebber en heb je recent je eerste zeilboot of motorboot gekocht? Dan kun je beschouwd worden als een beginnend vaarder. Als je na het behalen van je vaarbewijs I of II en de aanschaf van een boot voor het eerst het water opgaat, is het zaak om goed op de hoogte te zijn van een aantal zaken waar je op moet letten. In dit artikel geven we je de beste tips en adviezen om als beginnend kapitein je hoofd boven water te houden!

Veiligheid gaat voor alles

Belangrijk als beginnende bootliefhebbers is om te zorgen dat je vaartuig, of het nu om een motorboot gaat of een zeilboot, technisch in orde is. Verzeker je ervan dat alles technisch en mechanisch naar behoren werkt en dat je de boot kent. Aan boord horen basis reddingsmiddelen aanwezig te zijn, zoals reddingsboeien, reddingsvesten, een EHBO-koffer, touwen, een brandblusser, maar ook persoonlijke zaken, zoals een voorraad medicijnen (zoals paracetamol en pillen tegen reisziekte) en zonnebrandcrème omdat je op het water sneller verbrandt. Vergeet ook niet om een scherp mes mee te nemen voor noodsituaties (als je touw los moet snijden) en voldoende drinkwater.

Doe in elk geval eenmaal per jaar, voordat het vaarseizoen begint, een grondige check of je dit soort voorraden, veiligheidsmiddelen en reddingsmaterialen in voldoende mate aan boord hebt. Zo ga je goed voorbereid het water op en kun je je, als er een noodsituatie ontstaat, beter redden. Verder nog een tip die het varen veiliger maakt: zorg ervoor dat je altijd (reserve)peddels aan boord hebt – voor als de motor van je boot uitvalt – en dat je sowieso een communicatiemiddel aan boord hebt voor ernstige noodsituaties. Denk aan een volledig opgeladen smartphone (liefst met extra lader) en vuurpijlen die je kunt afschieten als je in echte nood zit en verder wilt gaan varen.

Ken de vaarregels, oefen veel & anticipeer op het water

Als je een kleine boot hebt en een vaarbewijs voor jou niet verplicht is, is het verstandig om goed op de hoogte te zijn van de basisregels die bij varen op (open) water gelden. Er zijn vijf basisregels die je sowieso moet kennen. Ten eerste gaat de beroepsvaart altijd voor (groot gaat voor klein), verder gaat stuurboordwal voor, en ten derde laat je boten die keren op het water voor. In de vierde plaats houd je tijdens het varen zoveel mogelijk rechts en, last but not least wacht je in sluizen netjes op je beurt.

Naast het in acht nemen van de basis vaarregels is het als beginnende bootliefhebber van groot belang om veel te oefenen met het varen. Het beste doe je dit op open water en niet in kanalen, om zo te voorkomen dat je met andere vaartuigen in botsing komt. Oefen vooral het sturen, het gebruik van de elektronische navigatie (indien aanwezig), achteruitvaren en het aanleggen van je boot. Door geregeld te oefenen met het varen, sturen en gebruiken van je boot, kun je in korte tijd veel leren en snel van een beginnend kapitein een bootsman met voldoende zelfvertrouwen worden.

Heel belangrijk op het water is, nog belangrijker dan als je auto rijdt, om te anticiperen op situaties en vooruit te kijken. Anders dan een auto staat een motorboot of zeilschip namelijk veel minder snel stil. Je kunt niet even op de rem trappen om je boot direct tot stilstand te brengen. Zorg er daarom voor dat je op het water goed vooruit kijkt, zodat je snel op veranderde situaties kunt inspelen. Komt er op het water een tegenligger aan, neem het gas dan alvast terug of laat je zeilen vieren. Zo rem je op tijd af en kun je het tegemoetkomende schip veilig passeren. Vaar met name tijdens het vaarseizoen, als het druk is op het water, niet te hard zodat je tijd hebt om te anticiperen!

Blijf aan boord en voorkom overlast voor mens, dier & natuur

Een belangrijke regel op het water is om altijd aan boord te blijven, als er tenminste geen reden is om het water in te gaan. Varen kan gevaarlijk worden op het moment dat mensen van de boot afspringen om bijvoorbeeld een stukje te gaan zwemmen. In het ergste geval kom je verkeerd terecht of je wordt overvaren. Ook onderdelen van de boot onder de waterlinie, zoals bijvoorbeeld de motor, kunnen ernstig letsel toebrengen.  Als je wilt zwemmen, schaf dan bijvoorbeeld een speciale trap aan en betreed rustig het water, of meer ergens aan en ga vanaf de kant of een steiger het water in.

In natuurgebieden en op plekken waar mensen wonen of aan de waterkant recreëren, is het zaak om rustig te varen en niet te zorgen voor (geluids)overlast. Houd je je aan alle hier genoemde regels, dan ben je eigenlijk al geen beginnende bootliefhebber meer!